Na de crash een harde landing
Pagina gestart: 10 mei 2025. Aangepast 30 juli 2025.
Truth is the most valuable thing we have. Let us economize it.
Mark Twain
De komende periode probeer ik op deze pagina mijn gedachten over ‘de’ / mijn (deels voortdurende) Ramp-na-de-Ramp (RndR) en de gevolgen en lessen hiervan te ordenen en te delen.
Uiterlijk november 2025 hoop (!) ik dit afgerond te hebben.
De RndR wordt ook wel als desillusie-fase beschreven.
Desillusie
afknapper, teleurstelling, tegenvaller, kater, koude douche, ontgoocheling, ontnuchtering
Bron: www.synoniemen.net
Professor Berthold Gersons beschrijft dit al in 2002 in mijn boek Faro: de ramp na de ramp.
Recent bespreekt ook Professor Michel Dückers desillusie in zijn artikel: De echte pijn ligt later: de ramp na de ramp.
Tekst ideeën (meekijken in de keuken)
RndR
– containerbegrip
– verandert (verdwijnt -levenslessen-?) in de loop van de tijd
– niet voor elke persoon / elke ‘ramp’ hetzelfde
– gemeenschappelijke factor?
– existentieel / bestaanszekerheid
– leren van o.a. ecologie: analogie met stapeling van pesticiden / kantelpunten
– niet-weten, onzekerheid
– onderscheid: crash, oorzaak en gevolgen
Nu meer kans op RndR dan 30 jaar geleden!?!
Oorzaak:
– meer wantrouwen naar de kwetsbare (mede-)mens
– beperkter mens- en wereld-beeld (meer zero-sum denken)
– toegenomen wij-zij denken (versterkt door sociale media)
– minder verbondenheid en begrip voor Welbegrepen Eigenbelang
– (mentale) digitalisering/hokjesdenken
– protocollering (vaak bijna dogmatisch)
– specialisatie (waardoor overzicht en inzicht mist)
– ook voor artsen ‘onbekend maakt onbemind’ . Versterkt door beperkingen van Evidence Based Medicine?!?
– ,bijna magisch, beleidsmatig vooruitgangs-optimisme en geloof in zelfredzaamheid en maakbaarheid
Wat is waarheid:
– beeldvorming steeds belangrijker
– versimpeling tegenover complexiteit
– economical with the thruth
Behoefte aan erkenning en openheid, behoefte aan willen leren:
– tegenover het clandenken met toedekken en wegkijken
– wegkijken, zoals door Martin Schroder zelfs nog na de de uitspraak van de Haagse rechtbank
– er is meer zelfonderzoek nodig; niet alleen door personen maar juist ook door organisaties
Zou het nu beter gaan met Nederlands onderzoek naar crash, oorzaken en gevolgen bij een vergelijkbare gevoelige crash?
Misschien wel met onderzoek naar crash en oorzaken. Ook omdat met het verdrag van Montreal de aansprakelijkheid van luchtvaartmaatschappijen beter geregeld is.
Van belang is wel dat de luchtvaartmaatschappij / de luchtvaart-sector wérkelijk verantwoording willen afleggen en wérkelijk verantwoordelijkheid willen nemen.
– Ik heb grote twijfels of de werkelijke gevolgen beter onderkend en onderzocht worden. Grote twijfels of artsen nu meer werkelijke kennis hebben van (gevolgen van) psycho-trauma en traumatisch hersenletsel.
Complotdenken
– zowel voedingsbodem vóór als verwijt ván complot-denken door ‘macht’ door oa afwijkende / ongewenste meningen weg te zetten als onbetrouwbaar en vooringenomen.
Gevolgen van de RndR
– oa bij FARO afname vertrouwen in de rechtsstaat:
Once you’re gone
you can’t come back
when you’re out of the blue
and into the black
Uit; Hey, Hey, My, My (Neil Young)
Ik worstel en kom boven?!?
Mijn RndR begon al de dag ná de crash
– persconferentie: ‘onverwachte windvlaag’
– passagiers wegzetten als ‘gestoorde waarnemers’
Zou er een andere nafase en ook RndR zijn geweest indien onze crash niet met een Martinair vlucht was geweest maar met een vlucht van Ryanair of Onur-air (buitenlandse concurrenten)?
En, wanneer de gecrashte Anthony Ruys geen staatseigendom was?
Hoe vaak komt RndR voor? Net zo vaak als PTSS bij rampen?: 30 – 40% van de getroffenen; meer bij ‘manmade’ rampen [zoals de Martinair crash in Faro en bij ‘administratieve’ rampen als de Toeslagenaffaire]? Bron Cogis 2008 Lessen van de vuurwerkramp. gevolgen van rampen
Mensen / zakelijk Nederland:
– meer gevoels-arm en waarden-arm dan ik dacht
– weinig (gedeelde) waarden / gemeenschapszin
– weinig welbegrepen eigenbelang
– (bewust?) slecht ziend en slecht horend
– voor kwetsbare individuele mens is weinig ruimte
– victim blaming
– over mensen-in-systemen (eigen clan eerst)
Voor mij
– desillusie een constante ná de crash
– constant inleveren en verlies. Vaak onverwacht geconfronteerd worden met het verlies.
– Verlies wordt te vaak door anderen niet ‘gezien’. Daarmee gevoel van eenzaamheid.
– ben ik ná meer dan 30 jaar nog steeds te naïef? Verwacht ik nog steeds te veel op het gebied van luisteren?
– verlies van gevoel ván en mogelijkheid tót ‘samen’.
– verstoord proces van ‘normale’ persoonlijke, sociale en maatschappelijke ontwikkeling
– verstoord proces van ‘normale’ veroudering
– ‘afglijdgewenning‘
– inzicht en Persoonlijke Groei dankzij Twijfelkracht; daarmee zijn al deze verliezen nóg hanteerbaar
Huidige ramp-na-de-ramp:
– beperkingen
– gebrek aan kennis van (gevolgen) van hersenaandoeningen zoals licht Traumatisch Hersenletsel en ook psychotrauma zoals PTSS;
zie ‘Behoefteonderzoek Hersenstichting‘ (juni 2025)
– extra last / zorgen door nog steeds onvolledige diagnostiek en gebrek aan integrale medische begeleiding / klankbord
‘Verwerkte’ ramp-na-de-ramp:
– verwachtingenmanagement
– survival of the fittest;
– ‘de strijd tussen mens en macht’
Gevolgen van langdurige stress (ook voor de hersenen)